آشنایی با ارزش غذایی و خواص ماهی های جنوب
کشور ما از جنوب به آب های دریای عمان و خلیج فارس و از شمال به دریاچه خزر منتهی شده است و همین امر دسترسی به ماهی را برای مردم ما فراهم آورده است. اما به دلیل تفاوت موقعیت جغرافیایی این دو منطقه، ماهی های صید شده این دو منطقه نیز از نظر خوراکی تفاوت های زیادی با هم دارند. ماهی های دریای جنوب مانند بقیه آبزیان دارای خواص و ارزش غذایی بالایی می باشند.
ماهی ها به عنوان منبع پروئینی مفید و کارا در رژیم غذایی حضور دارند. علاوه بر منبع پروتئینی مفید، خواص ماهی های جنوب خواص دیگری نیز مانند مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا3 دارند که در پیشگیری از بیماری ها و تضمین سلامت بدن نقش مهمی دارند. ما در ادامه اطلاعاتی راجع به خواص ماهی های جنوب را برای شما گرداوری کرده ایم با ما همراه باشید.در این مقاله قصد داریم که شما را با ارزش غذایی و خواص ماهی های جنوب آشنا کنیم.
خواص ماهی های جنوب
از خواص ماهی های جنوب، به منبع غنی از پروتئین می توان اشاره کرد. گوشت ماهی جزء گوشت های سفید می باشد و در حدود 20 درصد از پروتئین حیوانی در کل جهان از طریق ماهی و آبزیان تامین می شود .گوشت ماهی، برخلاف گوشت قرمز دارای بافت پیوندی کم تر است و همین امر درهنگام پخت باعث می شود که پروتئین پخته شده راحت تر هضم شود و هضم آن به 99 درصد می رسد.
دارا بودن تمام اسیدهای آمینه به خصوص لیزین، از دیگر خواص ماهی های جنوب می باشد. این اسیدآمینه از جمله اسیدهای آمینه ضروری هستند که در بدن ساخته نمی شود. غلاتی مانند نان و برنج اسیدآمینه ندارند و هنگامی که ماهی با نان یا برنج خورده شود پروتئین کاملی به بدن فرد می رسد . گوشت ماهی دارای ده نوع اسیدآمینه ضروری بدن شامل آرژنین، هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، میتونین، فنیل آلاتین، ترئونین، تریتوفان، و والین می باشد .
از دیگر خواص ماهی های جنوب، دارا بودن انواع ویتامین در این ماهی ها می باشد. ماهیان جنوب منبع بسیار خوبی از انواع ویتامین ها می باشند.
ویتامین های گروه B (B12، B6، B3، B2 و B1) و همچنین ویتامین های محلول در چربی (A، D ، E و K ) در ماهی موجود می باشند. قسمت هایی از ماهی مانند جگر، روده که معمولاً مصرف نمی شود منابع سرشاری از ویتامین های محلول در چربی هستند و مقدار ویتامین های موجود در آن ها از گوشت ماهی بیشتر است .
ماهیان دریایی جنوب از لحاظ مواد معدنی نیز غنی هستند و این خاصیت هم از دیگر خواص ماهی های جنوب است. ماهی های جنوب حاوی مقادیر زیادی آهن، ید، کلسیم، فسفر و برخی مواد معدنی دیگر هستند.
این مواد در پوست، گوشت و استخوان به نسبت های مختلف وجود دارد که برای دریافت بعضی از مواد معدنی به خصوص کلسیم و فسفر،پیشنهاد می شود که استخوان های ریز ماهی را نیز بدون هیچ گونه عوارضی مصرف کنید. البته برای کودکان بهتر است احتیاط کنید. مواد معدنی دیگر مانند فلوئور، سلنیوم، گوگرد، روی و مس نیز در ماهی های جنوب وجود دارد که برخی از خواص ضدسرطان و ضد بیماری زایی ماهی را به خواص آنتی اکسیدانی سلنیوم نسبت می دهند .
کمبود هرکدام از این مواد معدنی موجب بیماری و مشکلاتی در بدن می شود که با مصرف ماهی می توان در جلوگیری و درمان این بیماری ها گام مثبتی برداشت.
کم خونی و فقر آهن به خصوص در دختران جوان، زنان باردار و شیرده و گواتر و مشکلات تیروئید حاصل از فقر ید در بدن و همین طور پوکی استخوان و مشکلات پوسیدگی دندان از این جمله بیماری ها می باشند که با مصرف گوشت و استخوان ماهی که کلسیم و فسفر و همچنین اسیدهای چرب امگا 3 دارد، می توان از آنها پیشگیری کر د.
ماهی های جنوب، بدن انسان را در مقابل بیماریهای قلبی محافظت می نماید . اکثر حملات قلبی به دلیل ایجاد لخته های خونی در سرخرگ ها و سیاهرگ ها و جلوگیری از جریان مناسب خون در رگ ها اتفاق می افتد. اسیدهای چرب امگا3 همچنین می تواند در کاهش التهاب بیماری هایی نظیر آرتریت روماتوئید نقش داشته باشند .
میزان چربی موجود در ماهی های جنوب
مقدار چربی ماهی های دریایی متغیر می باشد و از 1 درصد تا بیش از 30 درصد در گونه های مختلف ماهی های حنوب متغیر است. اسیدهای چرب به مقدار کم به شکل آزاد در طبیعت وجود دارند. اسیدهای چرب به دوشکل وجود دارند:
1- اسیدهای چرب اشباع شده: در چربی هایی مانند پیه، دنبه، روغن حیوانی، گوشت قرمز، کره و دیگر مواد لبنی وجود دارند و باعث بیماری های قلبی عروقی شده و کلسترول بد خون را بالا می برد.
2- اسیدهای چرب اشباع نشده: در غذاهای گیاهی و آبزیان موجود هستند. مانند روغن زیتون، روغن کلزا، روغن آفتابگردان و روغن سویا که جزء اسیدهای چرب امگا 3 و امگا6هستند.
اسیدهای چرب امگا3 در تنظیم عمل سلول های بدن ، محافظت بدن در مقابل فشارهای عصبی ، بیماری ها و تومورها نقش مهمی دارند و از دیگر عملکردهای اسیدهای چرب امگا3 می توان به کاهش رشد غدد سرطانی ، انبساط رگها و کاهش فشار خون ، تغییر شکل گلبول های قرمز و بهبود گردش مویرگی خون و افزایش زمان لخته شدن خون اشاره کرد. بدن تمام ماهی های آبهای عمیق حاوی چربی های امگا3 می باشد . بدن میگو ، خرچنگ دریایی و صدف خوراکی نیز به اندازه ماهی آبهای آزاد حاوی اسیدهای چرب امگا3 می باشد.
تفاوت بین ماهی های دریای شمال و جنوب
چون بحث آلودگی آب دریای خزر در سالهای اخیر مطرح شده و آب این دریا یا دریاچه، آب بستهای می باشد، احتمال آلودگی موجودات دریایی در دریای شمال، از موجودات دریایی در دریاهای جنوب که جزو آبهای آزاد می باشند، بیشتر است.
البته به این نکته هم توجه داشته باشید که هنوز مقدار دقیق آلودگی آبهای دریای شمال و تاثیر این آلودگی ها بر بافت بدن ماهیها کاملا مشخص نشده است و این موضوع، ممنوعیت مصرفی برای ماهیهای دریای شمال به وجود نیاورده است. اما ارزش غذایی بالای ماهی های جنوب نسبت به ماهی های شمال، باعث شده تا مصرف ماهی های جنوب به مراتب بیشتر باشد.